شهرستان گناباد

گناباد از قدیمی ترین شهرهای ایران و جنوبی‌ترین شهرستان استان خراسان رضوی است. شهر گناباد، در فلات براکوه قرار دارد. این شهر بر روی دشت هموار در اقلیم خشک و نیمه صحرایی حاشیه کویر قرار داشته و با رشته کوه براکوه ۲۴ کیلومتر فاصله دارد.
بر اساس کتاب بلاذری جنگ نیزک ترخان و کشته شدن یزدگرد سوم آخرین امپراتوری ایران در این شهرستان در براکوه تنگل زیبد صورت گرفته‌است. جنگ دوازده رخ مهم‌ترین جنگ ایران و توران نیز در این منطقه روی داده است و قلعه زیبد و تنگل شهاب صورت گرفته‌است. در روایات شاهنامه گناباد عرصه جنگ و حماسه دوره اساطیری بوده است و از برخی مناطق آن نیز در این اثر حماسی نامبرده شده است. این شهر در صدر اسلام با نام “جنابد” به تمدن عصر اسلامی راه یافته است.
نادرشاه افشار نیز در مسیر فتوحات خود مدتی در این منطقه و در دامنه براکوه اقامت نموده است. آثار تاریخی متعددی در این منطقه وجود دارد.
عمیق‌ترین و قدیمی‌ترین قنات جهان قنات قصبه است که از دورهٔ هخامنشیان تاکنون، عامل تولید و حیات در شهر گناباد بوده‌است. از دیگر جاذبه‌های تاریخی شهرستان گناباد می‌توان به قلعه‌ها و ارگ‌های تاریخی همچون قلعه زیبد (از دوران ساسانی) اشاره نمود.
قسمت زیادی از مردم گناباد به خصوص در بافت‌ها و محلات قدیمی شهر، به کار کشاورزی مشغول هستند و وجود قنات‌های متعدد علی‌رغم خشک سالی‌های پی در پی باعث حیات نسبی کشاورزی در این شهر کویری شده‌است.
کشت گسترده زعفران در این شهر باعث شده فعالان مربوط به این محصول کشاورزی جایگاه پررنگی در تولید این محصول با ارزش داشته باشند.